Saturday, July 8, 2017

হিতেন শৰ্ম্মাৰ দিনলিপি - ৩ (তৃতীয় অধ্যায়)

মালিগাঁও চাৰিআলিত বাছৰ পৰা বিশ মিনিট আগতেই নামিলোঁ। আজি চাকৰিৰ প্ৰথম দিন। অলপ সোনকালে গৈ নাপালে বৰ বেয়া কথা হব। সেই ভাবিয়েই অলপ সোনকালে ওলাইছিলোঁ ৰূমৰ পৰা। চিটি বাছৰ পৰা নামি খোজ দিলোঁ অফিচৰ ফালে। উদ্দেশ্য দেৱৰাজ এণ্ড চন্স কম্পেনী। মোৰ কৰ্মক্ষেত্ৰ। আজিৰ পৰা মোৰ অন্নদাতা, সন্মান ৰাখোতা। মূল পথৰ পৰা বাঁওফালে নামি যোৱা সৰু গলিটোৰে সোমাই গ’লোঁ। একেবাৰে বোৱাৰী পুৱাই যেন হৈ আছে ইয়াত। গলিটোৰ পৰা ৫০ মিটাৰমান সোমাই গৈয়ে এটা জৈন মন্দিৰ। তাৰ পৰা ভাঁহি আহিছে জৈন ধৰ্মাৱলম্বী মানুহ কেইজনমানে তেওঁলোকৰ প্ৰথামতে কৰি অহা প্ৰাৰ্থনাৰ শব্দ। লগত বহুত বাদ্যৰ জুনজুননি। সেইফালে এপা চালোঁ। এক প্ৰশান্তি লাগি গ’ল মনটো। মন্দিৰ পাৰ হৈয়ে গতে গা লাগি থকা কিছুমান জুপুৰী। সেই জুপুৰীৰ বাটে ঘাটে কিছুমান অৰ্ধ উলংগ ল’ৰা ছোৱালী দৌৰাদৌৰি কৰি আছে। তাৰ পৰা পোনে পোনে এটা ৰাস্তা সোমাই গৈছে বাঁওফাললৈ। এটা বাই-লেন। সেইফালে এপাক চালোঁ। হয়তো কিছুমান বনুৱাৰ বাসস্থান সেয়া। কিবা কৰি থাকিব পৰাকৈ সজাই লোৱা। এবেলা এমুঠিৰ বাবে কিমানযে সংগ্ৰাম চলে এইবোৰৰ পৰাই। এয়াও এক জীৱন।

নাই, আজি আৰু বেলেগৰ কথা নাভাৱো। আজিৰ তাৰিখত মই আৰু মোৰ উদ্দেশ্যই হৈছে প্ৰথম আৰু প্ৰধান। হাতৰ ঘড়ীটোলৈ চালোঁ। এতিয়াও পোন্ধৰ মিনিট আছে। আৰু মাত্ৰ কেইমিটাৰমান দূৰতেই মোৰ কৰ্মক্ষেত্ৰ। চোলাটোলৈ চালোঁ। ঠিকেই আছে। সাক্ষাৎকাৰ দিবলৈ অহা সময়ৰ দৰে বুটামে একো কেনা লগোৱা নাই। যদিও ভালেখিনি পুৰণি, নতুনকৈ পলিচ কৰা বাবে জোতাযোৰো বেচ পৰিষ্কাৰেই লাগিছে। হাতেৰে জীপডাল চালো। ঠিকেই আছে। জপাবলৈ পাহৰি যোৱা নাই।

এক ছেকেণ্ডমানৰ বাবে ৰৈ সোমাই গ’লোঁ চৌহদটোলৈ। এক সু-উচ্চ অট্টালিকা। বহুকেইটা ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান এই অট্টালিকাত আছে। চিৰিৰে লাগে লাহে উঠি গ’লোঁ। মানুহবোৰ এতিয়াও অহা নাই। চিৰি পাৰ হৈয়ে বাঁওফালে ঘূৰি চালোঁ। নাই। সেই বিশেষ টাবটো তাত নাই। তামোল, পান, পাণমছলাৰ পিকেৰে গিজগিজাই থকা, ৰঙচুৱা বৰণ লোৱা টাবটো তাৰ পৰা হয়তো অন্য ঠাইলৈ স্থানান্তৰিত হৈছে, যিটো টাবত এটা বিশেষ সাক্ষাৎকাৰ দিয়াৰ পিছত বীৰদৰ্পে দলিয়াইছিলোঁ এটা পাপগ্ৰহ, এটা জোতাৰ ভিতৰেদি মোৰ বিবেক দংশন কৰা শিলগুটি। তাৰ ঠাইত আছে ধুনীয়া এজোপা ড্ৰেছিং ফ্লাৱাৰ। পৰিষকাৰ হৈ আছে গছজোপা ৰোৱা টাবটোও। ভাল লাগিল দেখি। অন্ততঃ প্ৰথম দিনাখনেই এক কদৰ্য অৱস্থা দেখিবৱ লগা নহ’ল যে!

চিৰিখিনি পাৰ হৈয়েই হলঘৰ লেখীয়া কোঠাটো, য’ত এদিন আমি আটায়ে অপেক্ষা কৰিছিলোঁ আমাৰ সেই প্ৰতীক্ষীত সাক্ষাৎকাৰলৈ। তাত ল’ৰা এজনে ঝাৰু দি আছে। সময় তেতিয়াও ন বাজিবলৈ দহ মিনিট। মই মাত লগালোঁ,
-অফিচ কোনফালে? – ল’ৰাজনে নিজৰ কামতেই লাগি থাকিল। মই পুনৰ সুধিলোঁ,
-এক্সকিউজ মি – এইবাৰ ল’ৰাজনে মোৰফালে মূৰ তুলি চালে।
-অফিচ কোনফালে?
-অফিচ ? কোনচা অফিচ? – দেখাত হিন্দীভাষী যেন নালাগিলেও ল’ৰাজনে হিন্দীতেই কথাষাৰ সুধিলে।
-দেৱৰাজ এণ্ড চন্স কম্পেনী !
-কোনচা?
-দেৱৰাজ এণ্ড চন্স !
-এইসা অফিচতো ইহাপে নেহী হ্যয়
-মানে? – মতলব? তৎক্ষণাত অসমীয়াতে ওলাই গৈছিল যদিও পুনৰ হিন্দীতে ক’লোঁ
-আপ ক্যু আয়ে হো?
-মুঝে নউকৰি মিলা হ্যায়।
-ইহাপে। মতলব উস কম্পেনী মে?
-জী
-আপকো ইহাপে আনে কে লিয়ে কৌন বোলা হ্যায়?
-কম্পেনী। ক্যু? য়ে অফিচ নেহী হ্যায় ?
-জী নেহী। য়েতো এক ফাংশ্যন হল হ্যায়। অঔৰ উপৰ এক লেব অঔৰ এক কালেজ হ্যায়।
-তেন্তে, -- তব কাহা হ্যায়? ভঙা ভঙা হিন্দীত কথাখিনি সুধিবও পৰা নাই, অথচ বুকুখন হমহমাই গ’ল। কি কয় ল’ৰাজনে। এয়া অফিচ নহয় ! তেন্তে ক’ত হয়? পুনৰ সুধিলোঁ,
-লেকিন মেনেতো ইণ্টাৰভিউ ইহাপেহি-
-ইহাপে এসা ইণ্টাৰভিউ বহত হোতা ৰেহতা হ্যায় জী।
-ফিৰ য়ে অফিচ ক’ত - - ??
-মালুম নেহী জী। - অগত্যা মুখত যেন ক’লা ছাই সানি ওলাই আহিলোঁ। বুকুখন ধপধপাবলৈ ধৰিছে। আজি প্ৰথম দিন। আৰু আজিয়েই কেনা লাগিল। কি কৰা যায় এতিয়া? খৰ খোজেৰে যোৱা বাটে ওলাই আহিবলৈ ধৰিলোঁ। গলিটোৰ মুখতে এখন পাণ দোকান দেখিছিলোঁ। তাতেই দুধিব লাগিব। হাতৰ ঘড়ীটোলৈ চালোঁ। ন বাজিবলৈ পাঁচ মিনিট আছে। আৰু পাঁচ মিনিটত এটা অফিচ বিচাৰি উলিয়াই তাত গৈ ৰিপোৰ্টিং কৰা ইমান সহজ হব জানো! যিমান পাৰোঁ সিমানেই খৰ খোজেৰে আগবাঢ়িবলৈ ধৰিলোঁ। সময়ৰ লগে লগে বুকুখনৰ ধপধপনিও বাঢ়িবলৈ ধৰিল। হয়তো এয়া এক অশুভ লক্ষণ। যাত্ৰাকালেই লঘূ হোৱাটো বৰ ভাল লক্ষণ নহয় – মায়ে কয়। তথাপি উপায়তো নাই। ছোৱালীজনীক সোধাও নহ’ল। এতিয়া সুধিবলৈ ৰাস্তাৰ কাষত ঘেনঘেনীয়া-পেনেপেনীয়া কেইটাৰ বাহিৰে অন্য মানুহো নাই। দোকানখনো নাপাওহে নাপাও। মুঠতে পাঁচ মিনিটৰ ৰাস্তা আধা ঘণ্টা যেন লাগিল।

অৱশেষত যেনিবা পালোঁ দোকানখন। দোকানীজনক পোনে পোনেই সুধিলোঁ-
-দাদা, দেৱৰাজ এণ্ড চন্স কম্পেনীৰ অফিচ কোনফালে?
-কি অফিচ? – আদহীয়া এজন মানুহ। তামোল কাটি থকাৰ পৰা ৰৈ কাণ থিয় কৰি মোক ওলোটাই সুধিলে।
-দেৱৰাজ এণ্ড চন্স কম্পেনী
-সেনাহান কম্পানী নাই দেখুন হা বাপা
-ইয়াতে বুলি কৈছিল। মালিগাঁওত বুলি
-তুমি নুসুইধলা কুনখিনিত?
-ডিটেলচত সুধা নহ’ল।
-কিহোৰ কম্পানী?
-কিবা টেণ্ডাৰ-চেণ্ডাৰ কৰে।
-কেনাহান টেণ্ডাৰ?
-ভালকে নাজনু
-হুহ? বৰ সমস্যা কোল্লাহা এই পুৱাখান। - মানুহজনে তামোল কটা ৰৈ দি মোৰ সমস্যাক লৈহে যেন গুৰুত্ব দিলে, এনেকুৱা লাগিল। মানুহজনক কিবা এটা ভাল লাগি গ’ল।

-ৰোবা, কিবা এটা চাপ্লায়াৰ কোম্পানী আছে সেটু গলিত। কিন্তু নামটুহে ভালকে নাজনু। মানহুগেলাই কিন্তু কিবা দাচ কম্পেনী বুলিহে কৱ শুনু। সুইধনাচুন যাই। - যদিও সঠিক নহয়, মানুহজনে এটা কম্পেনীৰ ঠিকনা মোক দিলে আৰু কেনেকৈ যাব লাগিব তাকো বুজাই দিলে। মই থেংক-ইউ বুলি কৈ তৎক্ষণাত সেইফালে গতি কৰিলোঁ। এক মুহূৰ্ততে কেতিয়াযে ৰাস্তাটো পাৰ হ’লো গমকেই নাপালো। হাতৰ ঘড়ীটো যেন এতিয়া তীব্ৰ চলমান হৈ পৰিছে। কাটাবোৰে দপদপাই দৈৰি আছে। সময়ৰ জোখে তেতিয়া নটা দহ চুইছেগৈ। হ’ল আৰু আজি। প্ৰথমদিনাই গালি খাব লাগিব। আৰু গালিতো দিয়কেই, যদি জইন কৰিবই নিদিয়ে? ভাবি ভাবি এটা গলিৰ সন্মুখত ৰ’লোগৈ। অলপ আগতে চিটি বাছ ষ্টপটো।

-কি কৰো? মানুহজনে কোৱা ঠিকনাটো হয় জানো এয়া? এই গলিটোৰ ভিতৰত যে কিবা কম্পেনী থাকিব পাৰে এনেকুৱা নালাগে দেখোন। - গলিটোৰ ভিতৰফালে চাই, গলিৰ দুয়োপাৰে থকা ঘৰবোৰ দেখি তেনে ধাৰণাই হ’ল। কিন্তু সুধিবলৈ ওচৰে পাজৰে কোনো মানুহেই নাই। কি কৰা যায় এতিয়া। পুনৰ দুখোজমান আগুৱাই গৈ পিছফালে ঘূৰি চালোঁ – কিজানিবা কোনো মানুহ আহিছেই পিছ পিনৰ পৰা। এগৰাকী মাইকী মানুহ অলপ দূৰত ৰাস্তাৰ কাষত ৰৈ আছে। হয়তো চিটি বাছৰ পৰা নামি ৰাস্তাৰ সিপাৰলৈ যোৱাৰ যো-জা চলাই আছে। সন্মুখৰ পৰা গাড়ী আহি থকা বাবে পাৰ হব পৰা নাই।

-কি কৰো! তেৱেকেই সুধো নেকি! কিন্তু তেওঁৰ ওচৰলৈ যোৱাৰ আগতে যদি তেওঁ সিপাৰলৈ গুছি যায়। - পুনৰ ইপিনে সিপিনে চালো। নাই, তেওঁৰ বাদে কোনো নাই। পুনৰ ঘড়ীটোলৈ চালোঁ। নটা পোন্ধৰ।

-নাই, এনেকৈ থাকিলে নহব। তেৱেকেই সুধিব লাগিব। মই লগে লগে ঘূৰি তেওঁৰ ফালে যাবলৈ ধৰিলোঁ। মানুহগৰাকীয়ে ৰাস্তা পাৰ হবলৈ চেষ্টা কৰি আছে। এবাৰ আগলৈ যায়, সিফালৰ পৰা গাড়ী আহে, পুনৰ পিছুৱাই আহে। আকৌ পাৰ হব খোজে, পুনৰ গাড়ী আহে। মই লাহে লাহে তেওঁৰ ফালে আগবাঢ়িবলৈ ধৰিলোঁ। আৰু দুখনমান গাড়ী অহা হ’লে, যাতে মানুহগৰাকীয়ে ৰাস্তাটো পাৰ হব নোৱাৰে। মনতে তেনেকৈ ভাবিলোঁ। লাহে লাহে মানুহগৰাকীৰ কাষ পামগৈ, সুযোগটো আহিল নহয়। মানুহগৰাকীয়ে একেচোঁচাতেই ৰাস্তা পাৰ হৈ সিপাৰ পালেগৈ।

-ধেৎ তেৰি। মৰ গাড়ী এইখিনি সময়হে পালিনা নাইভা – মুখৰ ভিতৰতে ভোৰভোৰাই পুনৰ উলটি আগুৱাবলৈ ধৰিলোঁ। নাই এইবাৰ বহু দূৰলৈ কোনো নাই। লাগে লাহে গলিটোৰ মুখ পালোহি। ক’তো এখন দোকানো নাই। অলপ আগুৱাই গৈ সুধি লোৱাই ভাল বুলি গলিটো এৰি আগুৱাই যাবলৈ ধৰিলোঁ। দোকানবোৰ খোলাই নাই। সিপাৰৰ দুই এখন দোকান খুলিবলৈ ধৰিছে যদিও মাজত ৰেলিং থকা বাবে ৰাস্তাৰ সিপাৰলৈ গৈ সোধা অসম্ভৱ। আগত এখন ঘুগুনী, পকৰী অথবা ম’ম’ বিক্ৰী ঠেলাগাড়ী ৰখাই থোৱা আছে যদিও গৰাকী নাই। তেনেতে ট্ৰেকাৰ এখন আহি মোৰ ওচৰতে ৰ’ল। মই চক খাই ৰৈ দিলোঁ। অন্যমনস্ক হৈ গৈ থাকোতে এতিয়াই বাৰ বাজিলহৈ। ভাগ্যে মহতিয়াই নিনিলে যে!

হঠাতে দেখিলোঁ এজনী ছোৱালী ট্ৰেকাৰখনৰ পৰা নামি আহিল। ওখ পাখ ছোৱালী। ধুনীয়া। চুলিকোছা বৰ দীঘল নহয় যদিও আটিলকৈ বন্ধা। সাজ-পাৰ চকুত লগা। হয়তো কোনোবা কম্পেনীত কাম …… কৰবাত যেন উটি গৈহে আছিলোঁ, হঠাতে সাৰ পোৱা মানুহৰ দৰে গৈ ছোৱালীজনীৰ কাষ পালোগৈ]

-এক্সকিউজ মি, এক্সকিউজ মি – ছোৱালীজনীয়ে সন্দেহেৰে মোলৈ চালে।
-আপুনি ইয়াৰে নেকি?
-হোৱাই? আপোনাক কিয়। - ছোৱালীজনীৰ ওলোটা প্ৰশ্নতহে খেয়াল আহিল যে বৰ অভদ্ৰৰ দৰে প্ৰশ্নটো সুধিলোঁ। অন্ততঃ ছোৱালী মানুহক যে এনে প্ৰশ্ন কৰাটো অনুচিত সেইকণ বুদ্ধিও মোৰ মূৰত নেখেলালে নে?
-চ’ৰী। নহয়…. মানে… মই অথনিৰে পৰা এটা কম্পেনী বিচাৰি ফুৰিছোঁ । সেই বাবেহে…

-আফুনাৰ কম্ফেনী মই পকেটত লৈ অহা নাই ধেই মিষ্টাৰ। - আকৌ লজ্জিত হোৱাৰ পাল। একেই বুদ্ধিহীনতাৰ বাবে। ইমানেই নাৰ্ভাচ হৈছোঁ, হতাশ হৈছোঁ যে কোন মুহূৰ্তত কাক কি সুধিব লাগে সেইকণ জ্ঞানো যেন নোহোৱা হৈ পৰিছে। তথাপি অনুনয়ৰ সুৰত এইবাৰ ক’লোঁ-

-বেয়া নাপাব। আজি মোৰ কম্পেনীত জইন কৰাৰ দিন। কিন্তু আহি কম্পেনীটো বিচাৰি উলিয়াবই পৰা নাই। ইপিনে নটা বজাত আহিব দিছিলে, এতিয়া চাৰে ন বাজিয়েই গ’ল। সেই বাবে বৰ হতাশ হৈছোঁ। সুধিবলৈ ৰাস্তাৰ কাষত কাকো পোৱাগৈ নাই। সেই বাবেহে আপোনাক… একে উশাহে কথাখিনি তলমূৰকৈ কৈ পেলালোঁ।
-হুইচ্চ কম্পেনী? – ছোৱালীজনী এইবাৰ অলপ নৰম সুৰত সুধিলত মূৰ তুলি চালোঁ, একে নতুন আশাত
-দেৱৰাজ এণ্ড চন্স কম্পেনী
-দাচ কম্পেনী?
-নহয়, দেৱৰাজ এণ্ড চন্স কম্পেনী।
-ক’ৰ পৰা আহিছে আপুনি?
-গণেশগুৰি
-আগতে অহা নাই এইফালে? – উত্তৰ দিয়ালৈ বাট নাচাই ছোৱালীজনীয়ে এইবাৰ বুজাই দিলে-

-এই পাণ্ডু ৰোডেৰে গৈ লেফট চাইড চেকণ্ড বাইলেন লৈ লব। তাৰ পৰা ৰাইট চাইড এটা টেম্প’ল পাব। টেম্প’ল পাৰ হৈ এটা গ্ৰাউণ্ড পাব। গ্ৰাউণ্ড পাৰ হৈ চেকেণ্ড হাউচ। তাতে এটা হৰ্ডিং পাব দাচ কম্ফেনী বুলি। তাতেই সুধি লব।

-থেংক ইউ। থেংক ইউ চো মাচ্চ। ছোৱালীজনীক ধন্যবাদ জনাই তেওঁৰ নিৰ্দেশমতে আগবাঢ়িলোঁ। কি যে পালাত পৰিছোঁ আজি। ঘড়ীত তেতিয়া নটা চল্লিশ। মই খৰ খোজেৰে ছোৱালীজনীক পিছ পেলাই আগবাঢ়িলোঁ।

প্ৰথম দিন। অথচ এঘণ্টা লেট। চাকৰি গ’ল এইবাৰো। এইবাৰ ছোৱালীজনীৰ নিৰ্দেশমতে ক’ত বা ওলাওগৈ! তথাপি আগবাঢ়িলোঁ। ছোৱালীজনীয়ে কোৱা মতেই বাইলেন, টেম্পল, গ্ৰাউণ্ড, হাউচ – আস। যিমানেই ভাবি ভাবি আগবাঢ়ি আছোঁ সিমানেই মূৰটোও টিংটিঙাই আছে। আজিকালিৰ এই বিদেশী আত্মাবোৰে ইমানেই অসমীয়া নজনা হ’লনে? কথাখিনি কওঁতে কেইটানো অসমীয়া শব্দ ক’লে! অসমীয়া শব্দৰ ইমানেই অভাৱ হ’লনে! নে ইংৰাজী কোৱাটো এতিয়া এক বিশেষ শ্ৰেণীৰ লোকৰ পৰিচয় যেন হৈ পৰিল! অথবা বিশেষ ভঙ্গীমাত অসমীয়া কোৱাতো, ঠিক ইংৰাজী ষ্টাইলত!
DAS Co. – সন্মুখত এখন প্ৰকাণ্ড বেনাৰ দেখি মই ৰৈ দিলোঁ। এতিয়া কাক সোধা যায়! ইপিনে সিপিনে চাই দেখিলোঁ, কোনো মানুহ নাই। পুনৰ বেনাৰখনলৈ চকু নিলোঁ। DAS Co., A supplier of your choice ডাঙৰ ডাঙৰ আখৰেৰে লিখা নামটোৰ তললৈ হঠাৎ চকু গ’ল। সৰু সৰু আখৰেৰে তাত লিখা আছে Devraj And Sons Company Pvt. Ltd.

এক স্বস্তিৰ হুমুনিয়াহ ওলাই গ’ল। তাৰমানে এই দাচ কম্পেনীয়েই দেৱৰাজ এণ্ড চন্স কম্পেনী! হাতৰ ঘড়ীটোলৈ চালোঁ দহ বাজিবলৈ তেতিয়াও দহ মিনিটমানহে আছেগৈ। পুৰণি আচাম টাইপ ঘৰটোৰ চৌহদলৈ সোমাই গ’লোঁ।

[ ক্ৰমশঃ ]

No comments:

Post a Comment